Gemeentelijke warmteplanning: Jena is een van de eerste gemeenten in Thüringen die een ontwerp presenteert

De stad Jena is een van de eerste gemeenten in Thüringen die haar ontwerp voor een gemeentelijk verwarmingsplan presenteert. In februari krijgen alle geïnteresseerden de kans om het ontwerp te bekijken, informatie in te winnen en deel te nemen. Het doel is om een fossielvrije en klimaatneutrale warmtevoorziening te ontwikkelen voor de toekomst van de stad. Na inspraak wordt het plan definitief gemaakt en ter goedkeuring voorgelegd aan de gemeenteraad.

Inzicht in de planning: publieke presentatie en evenement

Van 10 tot 23 februari 2025 wordt het concept van het stadsverwarmingsplan gepubliceerd op het online participatieplatform van de stad Jena. Burgers kunnen daar de plannen bekijken en hun eigen opmerkingen indienen.

Publieksevenement

Op 18 februari 2025 vindt er ook een openbaar informatie-evenement plaats in het Volksbad. Vanaf 18:00 uur wordt het ontwerp gepresenteerd, gevolgd door een open vragen- en discussiesessie. Daarnaast kunnen alle geïnteresseerden bij informatiestands meer gedetailleerde informatie krijgen over onderwerpen als stadsverwarming en decentrale warmtelevering. Naast vertegenwoordigers van het stadsbestuur, de gemeentelijke nutsbedrijven van Jena en het Instituut Hamburg zullen ook het staatsenergieagentschap ThEGA en de vereniging van ambachtslieden uit het stadsdeel aanwezig zijn om informatie te verstrekken.

Het evenement is in het bijzonder gericht op gebouweigenaren, omdat de plannen grote gevolgen hebben voor hun eigendommen. De federale wet op de bouwenergie (GEG) bepaalt namelijk onder andere dat in de toekomst in bestaande gebouwen alleen nog verwarmingssystemen mogen worden geïnstalleerd die voor minstens 65 procent gebruikmaken van hernieuwbare energie.

De stad verdelen in warmtevoorzieningsgebieden

Een focus van de warmteplanning is de verdeling van de stad in meer dan 62 warmteleveringsgebieden. Hiervoor zijn verschillende criteria beoordeeld om de toekomstige leveringskosten en realisatierisico's voor specifieke wijken in te kunnen schatten en te zorgen voor een zo goed mogelijke warmtelevering in de hele stad. Er is onder andere gekeken naar de bebouwingsdichtheid, de aansluiting op stadsverwarming en de energiebehoeften van lokale commerciële eenheden. De geplande geschiktheidsgebieden omvatten

• Warmtenetten: In de dichtbebouwde stedelijke gebieden met appartementsblokken zijn er plannen voor aansluiting op het stadsverwarmingsnet of het opzetten van een lokaal verwarmingsnet.
• Gedecentraliseerde voorziening: In minder dicht bebouwde gebieden ligt de focus op een decentrale warmtevoorziening als individuele huisoplossing, bijvoorbeeld met behulp van een warmtepomp.
• Testgebieden: Voor sommige gebieden is het nog niet mogelijk om een definitieve beslissing te nemen over de beste leveringsoplossing.

Een strategisch plan voor een fossielvrije en klimaatneutrale warmtevoorziening

De gemeentelijke verwarmingsplanning houdt zich bezig met de vraag hoe gebouwen in Jena in de toekomst verwarmd kunnen worden als er geen fossiele brandstoffen zoals olie of gas meer worden gebruikt. Het doel is om de huidige en toekomstige verwarmingsbehoeften te analyseren en een klimaatneutrale voorziening te garanderen.

De resultaten van de warmteplanning zijn niet wettelijk bindend, maar vormen een belangrijke informatiebasis om belanghebbenden bij de warmtetransitie en de bevolking in een vroeg stadium te informeren over de beoogde toekomst van de warmtevoorziening. Er is echter geen recht op of verplichting tot een bepaalde levering.

"De gemeentelijke warmteplanning is een belangrijk instrument om de klimaatdoelstellingen voor de lange termijn te halen en tegelijkertijd planningszekerheid te creëren voor burgers, bedrijven en de stad," benadrukt Christian Gerlitz, burgemeester en hoofd Stadsontwikkeling en Milieu van de stad Jena. "Na 12 maanden intensief overleg en werk zijn we verheugd dat we nu een conceptplan aan het publiek kunnen presenteren."

Stadtwerke Jena is verheugd over de inzet van de stad Jena om in een vroeg stadium een gemeentelijk warmteplan te ontwikkelen, zegt Christian Dornack, hoofd strategie van Stadtwerke Jena Netze. Het bedrijf is van mening dat de uitbreiding en verdichting van het gemeentelijke stadsverwarmingsnetwerk bijzonder belangrijk is voor het behalen van de klimaatdoelstellingen van de stad Jena.

"We hebben hiervoor al concepten ontwikkeld en werken, naast het verwarmingsplanningsproces, aan een concreet transformatieplan voor de implementatie van de uitbreidingsdoelen in de loop van de tijd. Tegen de herfst zullen we meer precieze resultaten hebben," legt Christian Dornack uit.

Tegelijkertijd bevordert warmteplanning een geïntegreerde aanpak van alle energiebronnen. Voor de gemeentelijke nutsbedrijven zal dit leiden tot meer bindende investeringsbeslissingen, ook voor de elektriciteits- en gassector, en tot meer duidelijkheid voor klanten over hoe hun klimaatneutrale warmtevoorziening er in de toekomst uit zou kunnen zien.

"Door een intensieve dialoog met de gemeentelijke nutsbedrijven en het stadsbestuur zijn we erin geslaagd een toekomstgericht verwarmingsplan voor Jena te ontwikkelen. Naast een duidelijke visie zijn er concrete maatregelen ontwikkeld waarmee we het ambitieuze doel van een klimaatneutrale warmtevoorziening in 2035 actief kunnen aanpakken," voegt projectmanager Nico Jaeschke van HIC Hamburg Institut Consulting GmbH toe.

Tijdschema en volgende stappen

De stad Jena werkt sinds januari 2024 samen met HIC Hamburg Institut Consulting GmbH aan de planning. De volgende stappen:

• 10 tot 23 februari 2025: Openbare vertoning van het ontwerp op het online participatieplatform vande stad Jena.
• 18 februari 2025: Openbare informatiebijeenkomst in het Volksbad.
• Eind februari/begin maart 2025: Beoordeling van de ontvangen opmerkingen en afronding van het plan.
• Vervolgens: politiek besluit door de gemeenteraad.

Er zal ook verder worden gewerkt aan de daadwerkelijke uitvoering. De plannen omvatten uitgebreide adviesdiensten voor de bevolking, gerichte netwerking van belanghebbenden en samenwerking met gespecialiseerde vakmensen. De bestaande adviesdiensten over onderwerpen zoals renovatie van gebouwen, vervanging van verwarming en de installatie van fotovoltaïsche systemen zijn samengevat op de energieadvieswebsite van de stad Jena.

Ervaren planbureau ondersteunt de stad

HIC Hamburg Institut Consulting GmbH ondersteunt het project met zijn expertise op het gebied van klimaatneutrale energievoorziening en de overgang naar verwarming. Met deze duidelijke strategische planning en de betrokkenheid van alle relevante belanghebbenden werkt Jena consequent aan een duurzame en toekomstbestendige warmtevoorziening. Het primaire doel is om de plannings- en investeringszekerheid voor burgers en bedrijven in de stad te vergroten.

Achtergrond: wettelijke vereisten en financiering

Wanneer op 1 januari 2024 de federale wet op de warmteplanning van kracht wordt, moeten alle gemeenten in Thüringen een gemeentelijk warmteplan indienen. Als grote stad met meer dan 100.000 inwoners moet Jena dit voor 30 juni 2026 hebben opgesteld. Het opstellen van het gemeentelijk warmteplan van Jena wordt gesubsidieerd door het Nationaal Klimaatinitiatief. Met het Nationaal Klimaatbeschermingsinitiatief initieert en financiert de Duitse overheid sinds 2008 tal van projecten die bijdragen aan de vermindering van de uitstoot van broeikasgassen.

Volledige tekst als alternatief voor de afbeelding

Een kaart van de stad toont de verwachte warmtetoevoer door middel van markeringen in verschillende kleuren. De volgende kleuren staan voor

• paars: decentrale levering
• bruin: testgebied
• groen: bestaand netwerk (zonder statuten)
• rood: warmtenet - uitbreiding
• roze: warmtenet - nieuwbouw
• geel: warmtenet - verdichting

Het grootste deel van de kaart is paars gemarkeerd en betreft het westen en oosten van de stad. Er zijn verschillende geel gemarkeerde gebieden in het stadscentrum, gevolgd door rode en roze gebieden. De minste gebieden zijn groen gekleurd.